پوشش و معنای اجتماعی آن به میانجی سبک زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان

3 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

چکیده

سبک زندگی منعکس‌کنندۀ ترجیحات افراد است که در عرصه‌های مختلف زندگی همچون اوقات فراغت، نوع موسیقی، پوشش، آرایش و ظاهر بروز می‌کند. هدف این پژوهش، واکاوی ژرف‌نگرانۀ دلالت‌ها و معانی پوشش دختران در یک فضای اجتماعی/ فرهنگی خاص است. فضای این پژوهش شهر شاهین‌دژ است. این پژوهش، در بخش رویکرد نظری، کوشیده است با کمک مجموعه‌ای از مفاهیم نظریِ بیان‌شدۀ مرتبط با این موضوع از سوی برخی جامعه‌شناسان (بودریار، چنی و فدرستون)، گونه‌ای صورت‌بندی مفهومی/ نظری از موضوع معنای اجتماعی پوشش ارائه دهد. روش پژوهش به‌کار رفته، کیفی نظریه‌پردازی داده محور یا همان نظریۀ مبنایی است که در آن از فن مصاحبۀ عمیق فردی و مشاهده مشارکتی برای گردآوری داده‌ها استفاده‌شده است. نمونۀ پژوهش براساس تلفیقی از دو شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند (با معیار حداکثر تنوع) و نظری (با معیار اشباع نظری) انتخاب‌ شده است. تعداد مفاهیم ساخته‌شده در این مرحله 297 مفهوم عمده، 31 مقولۀ محوری، 10 مقولۀ اصلی و یک مقولۀ هسته‌ای استخراج شد. مقوله‌های اصلی عبارت‌اند از: پوشش به‌مثابه بازنمایی هویت، پوشش به‌مثابه بازی نشانه‌ها، پوشش و بازنمود فرا واقعیت، سیالیت و نسبی بودن پوشش، پوشش و بازاندیشی در ارزش‌های اجتماعی، پوشش به‌مثابۀ مدیریت میل/ لذت، پوشش به‌مثابه بخشی از فرآیند مدیریت بدن، پوشش دوگانه جبر ساختاری/ آزادی عاملیت، پوشش، بازنمایی گروه‌های مرجع و ابراز مقاومت. مقوله نهایی پژوهش نیز معنادار شدن پوشش به میانجی دیگری مهم است که موضوع‌های دیگر حول آن شکل‌گرفته‌اند و بیانگر دلالت‌های متفاوت پوشش از دیدگاه دختران نمونۀ پژوهش، در نقش کنشگران زمینۀ پژوهش هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Clothing and its social meaning as a mediator of lifestyle

نویسندگان [English]

  • Hossein Daneshmehr 1
  • Jamal Mohammadi 2
  • Elnaz Hassankhani 3
1 Assistant Professor of Sociology, University of Kurdistan.
2 Associate Professor of Sociology, University of Kurdistan.
3 M.A in Sociology, University of Kurdistan.
چکیده [English]

The lifestyle reflects the preferences of individuals that appear in different aspects of leisure, music, clothing, makeup and etc. This study aims at looking deeply into the implications of girls' clothing in a particular social and cultural context in Shahindej city. This research, using a set of theories from thinkers like Baudrillard, Cheney and Fredstone, has attempted to offer a conceptual formulation for clothing.This research has been conducted with qualitative approach of Grounded theory in which,  in-depth interviews  and collaborative observations were used for data collection. The research sample is based on a combination of targeted sampling method (with maximum variability (and theoretical (with theoretical saturation standard) in which finally a sample of eighteen was selected. The number of concepts constructed at this stage is 274 major concepts, 28 central topics, 9 main categories and one core category. The main categories are: clothing as representation of identity, dress as play of signs, dress as representation of meta-reality, relativity of clothing, clothing and reconstruction of social values, clothing and management of will and pleasure, clothing and body management, clothing and representations of reference group and expression of resistance. The core category of the research is meaning of dress in presence of "significant others".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lifestyle
  • Clothing
  • Social Meaning
آدمیان، مرضیه؛ عظیمی هاشمی، مژگان و صنعتی شرقی، نادر .(1391). تحلیل جامعه‌شناختی سبک پوشش زنان.  فصلنامه زن و جامعه، 3 (12):161- 186
اتکینسون، ریچارد .(1367). زمینۀ روانشناسی هیلگارد. ترجمۀ محمدنقی براهنی. تهران: رشد.
 احمدی، عزت­الله؛ عدلی پور، صمد و میرمحمدتبار دیوکلایی، سید احمد .(1393). نهاد خانواده، سبک زندگی و گرایش به حجاب. فصلنامۀ جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی،  1(3):151- 175.
افراسیابی، حسین؛ سیارخلج، حامد و شکوهی فر، کاوه .(1395). عوامل مرتبط با مدگرایی در بین جوانان شهر یزد. فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، 7 (1): 35- 64.
باغبان مشیری، نیلوفر و شهابی، محمود .(1396). تجربه کنارگذاری فضایی زنان بر حسب نوع پوشش در تهران. فصلنامه مطالعات اجتماعی روان­شناختی زنان، 15 (1):135-157.
بنت، اندی .(1386). فرهنگ و زندگی روزمره. ترجمۀ لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. تهران: اختران.
بودریار، ژان .(1389). جامعه مصرفی اسطوره­ها و ساختارها. ترجمۀ پیروز ایزدی. تهران: نشر ثالث.
 پیشوایی، فریده و رضایی، مریم .(1386). حجاب و عفاف در سیما: آسیب­ها و راهکارها. تهران: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
 چنی، دیوید .(1382). سبک زندگی. ترجمۀ حسن چاوشیان. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حمیدی، نفیسه و فرجی،مهدی .(1386). سبک زندگی و پوشش زنان در تهران. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، 1 (1):65-92.
خادمیان، طلیعه .(1394). سبک زندگی و مصرف فرهنگی. تهران: مؤسسۀ فرهنگی - هنری.
ذکائی، محمدسعید .(1381). نظریه و روش در تحقیقات کیفی. فصلنامۀ علوم اجتماعی، 9 (17):41- 69.
رحیمی نیک، اعظم .(1374). تئوری­های نیاز و انگیزش. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
شالچی، وحید. (1386). سبک زندگی جوانان کافی شاپ. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، 1 (1):93- 115.
شرف الدین، حسین. (1384). ریشه­یابی جامعه‌شناختی بی‌حجابی. فصلنامه فقه، 14 (1):264- 301.
صادقی فسائی، سهیلا؛ فاضل، رضا و رضایی، حسین .(1396). مطالعه جامعه­شناختی رابطه مدیریت بدن و ارزش سرمایه جنسی در بین زنان (مورد مطالعه؛ زنان متولد دهه 60 شهر همدان). فصلنامه مطالعات اجتماعی روان­شناختی زنان، 15 (3):101- 144.
فلیک، اووه .(1387). درآمدی بر تحقیق کیفی ،ترجمۀ هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
فدرستون، مایک. (1380). زندگی قهرمانی و زندگی روزمره، ترجمۀ هاله لاجوردی. مجله ارغنون، 19:159- 186.
کاظمی، عباس. (1395). امر روزمره در جامعۀ پساانقلابی. تهران: فرهنگ جاوید.
کبیری، افشار و قربانعلی زاده، مینا .(1392). تحلیل جامعه‌شناختی گرایش دختران جوان به مصرف لوازم آرایشی مطالعۀ موردی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور ارومیه. فصلنامۀ دانش انتظامی آذربایجان غربی، 19 (6):53- 71.
گرونو، یوکا. (1392). جامعه‌شناسی سلیقه. ترجمۀ مسعود کیانپور. تهران: مرکز.
گیدنز، آنتونی. (1393). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمۀ ناصر موفقیان. تهران: نی.
لچت، جان .(1377). پنجاه متفکر بزرگ معاصر از ساختارگرایی تا پسامدرنیته. ترجمۀ محسن حکیمی. تهران: خجسته.
محمدی، جمال؛ دانش‌مهر، حسین؛ الیاسی، فاضل و اعظمی، یزدان .(1393): پوشش زنان و دلالت­های معنایی آن مطالعۀ موردی: زنان جوان شهر کرمانشاه. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 3 (4):639- 666.
موحد، مجید و حسینی، مریم. (1395). کندوکاو راهبردهای مقابله­ای زنان میانسال در مواجهه با پیری و تغییرات بدنی مرتبط با آن. فصلنامه مطالعات اجتماعی روان­شناختی زنان، 14 (4):7- 42.
وبلن، تورشتاین. (1386). نظریۀ طبقۀ تن­آسا، ترجمۀ فرهنگ ارشاد. تهران: نی. 
 Adamiyan, M. and et al. (2013). Sociological Analysis of Women's Clothing Styles. Journal of Woman and Society, 3 (12):161 – 186 (Text in Persian).
Afrasiabi, H. and et al. (2016). Social Factors Related to Fashion Victim Among Youth in City of yazd, Sociological cultura study,7 (1): 35 – 64 (Text in Persian).
Ahmadi, E. et al. (2014). Family Institution, Life Style and Tendency towards Hijab. Journal of Sociology of Social Institutions, 1 (3): 151 – 175 (Text in Persian).
Atkinson, R. (1989). Hilgard's Introduction to Psychology. Translated by Mohamad Nagi Barahani, Tehran: Roshd Publication (Text in Persian).
Baghban Moshiri, N., and Shahabi, M. (2017). Spatial Exclusion of Women Based on Their Clothing in Tehran. Journal of Women's studies Sociological and Psychological, 15 (1):135 – 157 (Text in Persian).
Baudrillard, J. (2010). The Consumer Society. Translated by Piruz Izadi, Tehran: Sales Publication. (Text in Persian).
Bennet, A. (2007). Culture and Everyday Life. Translated by Leyla Jowafshani and Hasan Chawoshiyan, Tehran: Akhtaran Publication (Text in Persian).
Chaney, D. (2003). Lifestyles. Translaed by Hassan Chawoshyan, Tehran: Ershad Publication (Text in Persian).
DingHooi, T. Foong,. and Yin, M.(2014) Fashion Apparels: Influences of Values and Lifestyles on Customer Loyalty. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 8(5), 515-521.
Federstone, M. (1999). The Athletic Life and Everyday Life: Translated by Hale Lajavardi. Journal of Arganun.19:159 – 186(Text in Persian).
Flick, U. (2006). An Introduction to Qualitative Research. Translated by Hadi Jalili, Tehran: Nay Publication (Text in Persian).
Giddens, A. (2012). Modernity and Self – Identity, Self and Identity in the Modern Life Age, Translated by Naser Movafagyan. Tehran: Nay Publication (Text in Persian).
Groto, Y. (2010). The Sociology of Taste,translated by Masood Kianpoor. Tehran: Markaz Publication (Text in Persian).
Hamidi, N., and Faraji, M. (2005). Lifestyle and Women's Clothing in Tehran. Journal of Cultural Resaerches, 1 (1): 65 - 92(Text in Persian).
Hourigan, S. and Bougoure, U. (2012). Towards a better understanding of fashion clothing involvement. Australasian Marketing Journal,20(2): 127- 135.
Kazemi, A. (2014). The Everyday in Post - Revolutionary Society. Tehran: Javid Publication (Text in Persian).
Kabiri, A., and Ghorbanalizade, M. (2011). A Sociological analysis of Girls' Desire for Cosmetics in Urumye. Journal of Azarbayejan Military Sciences, 19 (6): 53 – 71 (Text in Persian).
Khademyan, T. (2000). Lifestyle and Cultural Consumption. Tehran: Cultural - Artistic Publication (Text in Persian).
Khare, A. )2014(. How Cosmopolitans Are Indian Consumers?: A Study on Fashion Clothing Involvement. Journal of Fashion Marketing and Management,18 (4): 431- 451.
Mohiuddin, Z. A .(2018). Effect of Lifestyle on Consumer Decision Making: A Study of Women Consumer of Pakistan. Journal of Accounting, Business and Finance Research, 2 (1): 12-15.
Mohamadi, J. et al. (2012). Women's Clothing and its Social Significations. Quarterly of Social Studies and Research in Iran. 3 (4): 639 – 666 (Text in Persian).
Movahed, M., and Hoseini, M. (2017. Exploring the Middle-aged women's strategies to deal with aging and age-related physical changes. Journal of Women's studies Sociological and Psychological, 14 (4): 7 – 42 (Text in Persian).
Pishvai, F., and Rezai, M. (2005). Hejab and Efaf in Television: Misuses and Solutions. Tehran: Th Seda va Cima Center for Eslamic Researches (Text in Persian).
Reischer, E., and Koo, K.S. (2004). The Body Beautiful: Symbolism and Agency in the Social World. Annual Review of Anthropology, 33 (1): 297-317.
Rahiminick, A. (1993). The Theories of Needs and Interests. Tehran: Islamic Azad University Publications (Text in Persian).
Sadeghi Fasaei, S. et al. (2018). Sociological Study of Relationship between Body Management and Women Value of Erotic Capital: Case Study of Women Born in 1980s in Hamedan City. Journal of Women's studies Sociological and Psychological, 15 (3): 101 – 144 (Text in Persian).
Shalchi, V. (2005). The Youth Lifestyles in Coffee Shops. Journal of Cultural Researches, 1 (1):  93 – 115 (Text in Persian).
Sharafadin, H. (2002). Sociological Reasons for Rejecting Hejab. Figh, 14 (1): 264 – 301 (Text in Persian).
Tourestein, V. (2005). The Theory of the Liesure Class, Translated by Farhang Ershad. Tehran: Ney Publication (Text in Persian).
Zokai, M. (2000). Theory and Method in Quantitative Resarch. Journal of Social Sciences, 9 (17): 41 – 69 (Text in Persian).