تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در بین بانوان ورزشکار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه پیام نور

2 استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور

چکیده

در پژوهش حاضر، با بهره‌گیری از نظریه‌های فوکو، گافمن، وبر و برخی از فمینیست‌ها، به تحلیل جامعه‌شناختی عوامل مرتبط با مدیریت بدن پرداخته شده‌است. جامعه آماری تحقیق را زنان و دختران شهر تبریز تشکیل داده‌اند که در زمان اجرای تحقیق، عضو باشگاه‌های بدنسازی این شهر بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای توأم با تصادفی ساده، تعداد 377 نفر انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش‌نامة محقق ‌ساخته جمع‌آوری شده‌است.براساس نتایج بدست آمده، میانگین مدیریت بدن در افراد مورد مطالعه، 89(حداقل نمره 46 و حداکثر نمره 134)  برآورد شده‌است. براین‌اساس، میزان مدیریت بدن در 80% پاسخگویان، متوسط به بالاست. نتایج حاصل از تحلیل‌های دو متغیره نیز حاکی از این است که میزان مدیریت بدن برحسب برخی متغیرهای زمینه‌ای همچون سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، وضعیت شغلی و درآمد پاسخگویان متفاوت است. همچنین بین متغیرهای نقش‌پذیری جنسیتی و دینداری با مدیریت بدن، رابطة معکوس و بین متغیر احساس فشار هنجاریو مدیریت بدن، رابطة مستقیم و معنی‌دار برقرار است. براساس تحلیل مسیر، متغیرهای دینداری و احساس فشار هنجاری، هم به‌طور مستقیم و هم از طریق تحت تأثیر قرار دادن متغیر نقش‌پذیری جنسیتی، بر میزان مدیریت بدن تأثیر گذاشته‌اند. این متغیرها در مجموع قادرند 2/35 درصد از تغییرات مدیریت بدن را پیش‌بینی کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological Explanation of Body Management among Female Athletes

نویسندگان [English]

  • NAYER ROSTAMI 1
  • firuoz rad 2
1 lecturer University pnu
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, PNU
چکیده [English]

 In current study, using the theories of Foucault, Gaffman, Weber and other feminists, the sociological analysis of the factors associated with body management has been addressed. The statistical population includes Tabriz women and girls who were members of the city sports clubs, at the time of the research. A randomized, multi-stage cluster sampling method was used to select 377 people and data was collected through a researcher-made questionnaire. Based on the results, mean body management in the samples was 89 and subsequently the rate of body management in the 80% of respondents is moderate to high. The results of bivariate analysis also indicate that body management varies according to some variables such as age, marital status, education, job status, and income. In addition, there is a reverse relationship between both gender roles and religiosity with body management, and direct and significant relationship between the variable of sense of regulatory pressure and body management. Based on the path analysis, the variables of religiosity and the sense of normative pressure, both directly and through influencing the gender roles, have affected the level of body management. Generally, these variables can predict 35.5% of body management changes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Body Sociology
  • Body Management
  • Normative Pressure
  • Gender Role

مراجع

احمدنیا، شیرین.(1385). جامعه‌شناسی بدن و بدن زنان. فصلنامه زنان، شماره5، 1-32.
احمدی، عزت الله؛ عدلی‌پور، صمد؛ افشار، سیمین و بنیاد، لیلی .(1395). تبیین جامعه شناختی مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی و فرهنگی در میان دختران و زنان شهر تبریز.  پژوهشنامةزنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،7(1):29-50.
ارمکی، تقی آزاد و چاوشیان،حسن.(1381). بدن به مثابه رسانه هویت. مجله جامعه‌شناسی ایران، 4: 57-75.
افشارکهن، جواد و بلالی، اسماعیل. (1389)، زیبایی و پول: آرایش و جراحی.فصلنامهمطالعات راهبردیزنان، 12(47): 99-140.
باکاک، رابرت.(1381). مصرف. ترجمه خسرو صبوری، تهران: نشر شیرازه.
جلالوند، انسیه و توسلی، افسانه .(1394). تاملی بر نقش جنسیت در سبک مدیریت بدن زنان و مردان. سومین کنفرانس ملی جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران: مؤسسه اطلاع رسانی نارکیش.
جنکینز، ریچارد.(1381). هویت اجتماعی. ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: نشرشیرازه.
حقیقتیان، منصور؛ انصاری، ابراهیم و عسگری، نسرین .(1391). تناسب اندام و رابطه آن با عوامل اجتماعی و روانی در میان زنان شهر اصفهان. مطالعات اجتماعی- روانشناختی زنان، 10(4): 159-179.
ذکایی، محمد سعید و فرزانه، حمیده.(1388). زنان و فرهنگ بدن: زمینه‌های انتخاب جراحی‌های زیبایی در زنان تهران.فصلنامهانجمنایرانیمطالعاتفرهنگیوارتباطات، شماره 11 :43-60.
ذکایی، محمد سعید.(1386). جوانان، بدن و فرهنگ تناسب اندام. فصلنامهتحقیقات فرهنگی،1(1): 117-141.
رستگار خالد، امیر و باقریان، معصومه .(1392). بدن و ارزش‌ها: اهمیت باریک اندامی در میان زنان و دختران و رابطه آن با جهت‌گیری ارزشی آنها. مطالعات اجتماعی- روانشناختی زنان، 11(1): 7-54.
رضایی، احمد؛ اینانلو، مینا و فکری، محمد. (1389). مدیریت بدن و عوامل اجتماعی مرتبط با آن. فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، 12(47): 141-170.
رفیع‌پور، فرامرز.(1372). سنجش گرایش روستاییان نسبت به جهاد سازندگی. تهران: مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی.
ریتزر، جورج.(1374). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
سراج‌زاده، سیدحسین و توکلی، مهناز .(1380). بررسی تعریف عملیاتی دینداری در پژوهش‌های اجتماعی. نامهپژوهش:  فصلنامهتحقیقاتفرهنگی،5(20و21).
سفیری، خدیجه؛ سیدمحمد، سیدمیرزایی و آزادی ایگدر،حکیمه.(1392). بررسی جامعه‌شناختی مقایسه مدیریت بدن بین زنان و مردان.  نشریه زن و جامعه (جامعه‌شناسی زنان)،4(3):47-62.
سیدمن، استیون.(1386). کشاکش آرا در جامعه‌شناسی : نظریه‌های امروز جامعه‌شناسی. ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
صادقی فسائی، سهیلا؛ فاضل، رضا و رضایی، حسین .(1396). مطالعه جامعه‌شناختی مدیریت بدن و ارزش سرمایه جنسی در بین زنان. مطالعات اجتماعی- روانشناختی زنان،15(3):102-144.
فاتحی، ابولقاسم و اخلاصی، ابراهیم .(1387).مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی بدن مطالعه موردی زنان شهر شیراز. مطالعاتراهبردیزنان،11(41): 9-42.
فاضلی، محمد.(1382). مصرفوسبکزندگی. قم: انتشارات صبح صادق.
فاضلی، نعمت الله.(1393)، تاریخفرهنگیایرانمدرن. تهران :پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی.
فوکو، میشل.(1388). مراقبت و تنبیه تولد زندان، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشر نی.
کیوان‌آرا، محمود؛ ربانی، رسول و ژیان‌پور، مهدی .(1389). قشربندی اجتماعی و اصلاح بدن: جراحی زیبایی به‌مثابه پایگاه اجتماعی. مجله مطالعات راهبردی زنان،12(47): 73-98.
گیبینز، جان و ریمر،بو. (1381) .سیاستپستمدرنیته،ترجمه منصور انصاری.تهران: گام نو.
نوغانی، محسن؛ خراسانی، محمد مظلوم و ورشوی، سمیه .(1389). عوامل اجتماعی مؤثر بر انجام جراحی زیبایی زنان. مجله مطالعات زنان،8(4):75-101.
وبر، ماکس.(1382). اخلاقپروتستانیوروحسرمایه‌داری، ترجمه عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
همیلتون، ملکم.(1389). جامعه‌شناسیدین، ترجمه محسن ثلاثی. نشر ثالث.
Adelman, M., and  Ruggi, L. (2008). The beautiful and the abject: Gender, identity and constructions of the body in contemporary Brazilian culture. Current Sociology, 56(4), 555-586.
Afsharkhan, J. and Belali ,I.(2010). Beauty and money: arrangement and surgery. Quarterly Journal of Strategic Studies in Women, 12(47): 99-140(Text in Persian).
Ahmadi, E., Adlipour, S. Afshar, S. and Bonyad,L. (2016). Sociological explanation of body management and its relationship with social and cultural factors among girls and women in tabriz city. Women's Research Center, Research Institute of Humanities and Studies Culture,7(1): 29-50 (Text in Persian).
Ahmadinia, S.(2006) .Sociology of women's body and body. Women's Quarterly, 5: 1-32 (Text in Persian).
Azadarmaki, T. and Chavashian, H. (2002). The body as the identity media. Journal of Iranian Sociology, 4: 57-75(Text in Persian).
Buckock, R.(2002). Consumption.Translation by Khosro Sabouri, Tehran: Shirazeh Publishing (Text in Persian).
Shilling, C. (1993). The body and social theory. London, Sage.
Crossley, N. (1995). Body techniques, agency and intercorporeality: on Goffman's relations in public. Sociology, 29(1): 133-149.
Fatehi, A. and Ekhlasi, E. (2008). Body management and its relationship with social acceptance of the body, the case study of Shiraz women. Women's Strategic Studies, 11( 41): 9-42(Text in Persian).
Fazeli, M. (2003) Consumption and Lifestyle. Qom: Publications Sobh Sadegh(Text in Persian).
Fazeli, N. (2014). Modern Cultural History of Iran. Tehran: Research institute of humanities and cultural studies (Text in Persian).
Foucault, M. (1977). Discipline and punishment: The birth of the prison. Nico Sarkhosh and Afshin Jahanideh Translation, Tehran: Ney Publishing (Text in Persian).
Frank. A. W .(1990). Bringing Bodies back in :a decade review theory. Culture and Society, 7: 62-131.
Frost, L. (2000). Young People and the body . Hampshire: Palgrave.
Frost, L. (2003). Doing bodies differently? Gender, youth, appearance and damage. Journal of Youth Studies, 6(1): 53-70.
Gibbins, J. R., and Reimer, B. (1999). The politics of postmodernity: An introduction to contemporary politics and culture. Translated by Mansour Ansari, Tehran: Gham-e No (Text in Persian).
Gottfried, H. (2003). Temp (t) ing bodies: Shaping gender at work in Japan. Sociology, 37(2): 257-276.
Haghighatian, M. Ansari, E. and Asgari, N. (2012), Fitness and its relationship with social and psychological factors among women in Isfahan, Women's Studies Social and Psychological, 10( 4): 159-179.
Hamilton, M. B. (2002). The Sociology of religion: an introduction to theoretical and comparative perspectives. translated by Mohsen Solati, Sales Publishing (Text in Persian).
Jalalvand, E., and Tavassoli, A. (2016).A substance on the role of gender in the body of men and men management. Third National Conference on Sociology and Social Sciences, Tehran: Narkis Information Institute(Text in Persian).
Jenkins, R.(2003). Social Identity, Translation by Touraj Yarahmadi, Tehran Shirazeh Publishing(Text in Persian).
Jung, J., and Seung-Hee, L. (2009). cross-cultural comparisons of appearance self-schema, body image, self-esteem, and dieting behavior between korean and u.s.women. Family and Consumer Sciences Research Journal, 34: 350-365.
Kelly, K., and Byrne. D. (1992). Exploring Homan Sexuality. Englewood Cliffs, N.J,: Prentice- Hall.
Keyvanara, M., Rabbani, R., and Gianpour, M. (2010), Social stratification and body correction: Cosmetic surgery as a social base. Journal of Strategic Women Studies,  12( 47):73-98(Text in Persian).
Krieger, N., and Davey, S. (2004). Bodies Count and Body Count: Social Epidemiology and Embodying Inequality. Epidemiologic Reviews, 26: 92-103
Noghani, M., Khorasani, M.M., and Varshui, S. (2010). Social factors affecting women's cosmetic surgery. Journal of Women Studies,  8( 4):101-75(Text in Persian).
Odoms-Young, A. (2008).Factors That Influence Body Image  Representations of Black Muslim Women. Social Science & Medicine, 66:2573-2584.
RafiPour, F. (1993). Measuring the village's attitude toward jihad-e-sazandegi, Tehran: Research Center for Rural Issues(Text in Persian).
Rastegar Khalid, A., and Baqerian, M. (2013). Body and values: the importance of narrowed upper organs among women and girls and their relationship with their value orientation. Women's studies social and Psychological,11(1):54-7 (Text in Persian).
Rezaei, A., Inanloo, M., and Fekri, M. (2010). Body management and its related social factors. Quarterly Journal of Strategic Studies in Women, 12( 47):141-170 (Text in Persian).
Ritzer, G. (1988). Contemporary sociological theory.Translated by Mohsen Solati, Tehran: Publications Elmi (Text in Persian).
Rysst, M. (2010). Healthism'' and looking good: Body Ideals and Body Practices in Norway.Scandinavian Journal of Public Health, 38( 5):71-80.
Sadeghi Fasaei, S., Fazel, R., and Rezai, H. (2017).the sociological study of body management and the value of female capitalism among women.  Women's  Studies Social Psychological,  15(3):144-101(Text in Persian).
Safiri, Kh., Mirzaei. M., and Azadi Igdar,H. (2013). Sociological study on comparing body management between men and women. Women and Society Journal( Women's Sociology), 4(3): 62-47(Text in Persian).
Serajzadeh, H. and Tavakoli, M. (2001) A Study on the definition of religious operations in social research. Research Letter: Quarterly Journal of Cultural Research, 5( 20 & 21)(Text in Persian).
Seidman, S. (2007). Contested knowledge: Social theory today.Hadi Jalili Translation, Tehran: Ney Publishing(Text in Persian).
Swami, Viren et al. (2010). The attractive female body weight and female body dissatisfaction in 26 countries across 10 world regions: results of the international body project I, Personality and Social Psychology Bulletin, 36(3): 309-325.
Synnott, A. (1990). Truth and goodness, mirrors and masks Part II: A sociology of beauty and the face. The British journal of sociology, 41(1): 55-76.
Weber, M. (2003). The Protestant ethic and the spirit of capitalism.Translated by Abdolkarim Rashidian and Parisa Manouchehri Kashani, Tehran: Scientific and Cultural Publications(Text in Persian).
Zokaei, M.S. and Farzaneh, H. (2009) .Women and body culture: the basics of choosing beauty care for women in Tehran.  Quarterly Journal of Iranian Society of Cultural and Communications Studies, 11: 43-60 (Text in Persian).
Zokaei, M.S. (2007).Youth, body and fitness culture. Quarterly Journal of Cultural Research,1(1): 117-141(Text in Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار