نقش اینترنت در جامعه پذیری جنسیتی و تغییر سبک زندگی زنان در ایران و ترکیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای، دانشگاه تهران

چکیده

در دنیای امروز، زنان نقش بسیار پررنگی در جامعه دارند. حضور زنانی که متفاوت از جامعه رفتار می‌کنند نیز انکار‌ناپذیر است. این مطالعه تلاشی است برای درک نحوۀ تأثیرگذاری توسعۀ ارتباطات ناشی از جهانی‌شدن و اینترنت بر متفاوت شدن این زنان که با استفاده از مبانی نظری جامعه‌پذیری جنسیّتی و جهانی شدن انجام شده‌است. مصاحبۀ عمیق با بیست و یک زن در ایران و ترکیه که به‌عنوان زنان «متفاوت» تلقی می‌شوند، به دستیابی به اطلاعات دست اولی از تجربه‌های زیستۀ آن‌ها منجر شد و با استفاده از تحلیل کیّفی و راهبرد نظریۀ داده‌بنیاد به روش استراوس و کوربین، نقش اینترنت در زندگی متفاوت این زنان بررسی شد. در مرحلۀ نخست یا مرحلۀ جامعه‌پذیری جنسیّتی اولیه، این زنان تفاوت بارزی نسبت به الگوی جنسیّتی متداول جامعۀ خود تجربه نکرده‌اند. در مرحلۀ دوم، نخستین نشانه‌های تفاوت با مواجهۀ آن‌ها با زیست-جهان «بیرون از اندرونی» شکل گرفته که متفاوت از زیست-جهان متداول جامعۀ آن‌ها است. مرحلۀ سوم با «تخطی» از الگوهای مسلط جامعه‌پذیری جنسیّتی مشخص می‌شود. در این مرحله زنان بررسی‌شده سعی می‌کنند که آگاهانه علیه سنّت رفتار کنند- عملی که شبیه مفهوم‌سازی میشل فوکو از «مقاومت یا تخطی» است. در این‌جا اینترنت به‌عنوان یکی از ابزارهای پرنفوذ، نه‌تنها مواجهۀ زنان با زیست - جهان بیرون از اندرونی را تسهیل می‌کند، بلکه به روابط و سازوکارهایی منجر می‌شود که به گفتۀ خود آن‌ها در مخالفت با هنجارهای سنّتی هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Internet, Gendered Socialization, and Changes in Women's Life Styles in Iran and Turkey

نویسندگان [English]

  • Homeira Moshirzadeh 1
  • Roqayeh Rezaei 2
1 Associate Professor, Department of International Relations, University of Tehran,Tehran, Iran.
2 MA, Regional Studies, University of Tehran,Tehran, Iran
چکیده [English]

Nowadays women’s participation in societies is increasing and the fact that some women follow norms different from those dominant in their society is undeniable. Based on a conceptual framework inspired by gender socialization theory, globalization, public/private spheres, and Foucauldian concept of resistance, this article investigates the impact of the Internet on becoming "different". Deep interviews with twenty Iranian and Turkish women regarded as "different," provide information on their lived experience. On the basis of a quantitative analysis and grounded theory as formulated by Strauss and Corbin, the findings show that the primary socialization of these women has not been different form the mainstream society. In their secondary socialization, the first signs of difference emerged when they entered the public life. The third phase is when they began to resist and divert from dominant patterns of conduct. It is at this stage that they consciously act against traditions and violate standard norms. The Internet has been found to be an influential means through which they counter the outside life more easily and become more courageous in their opposition against traditional norms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gendered socialization
  • the Internet
  • life style
  • identity

مراجع

اباذری، یوسف و حسن چاوشیان (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی. نامۀ علوم اجتماعی. 20: 27-3.
اسپوزیتو، جان.، کامروا، مهران و واتربوری، جان(1391). جامعۀ مدنی و دموکراسی در خاورمیانه. برگردان محمدتقی دلفروز. تهران: فرهنگ جاوید.
استراوس، آنسلم و جولیت کوربین (1390). مبانی پژوهش کیّفی. برگردان ابراهیم افشار. تهران: نی.
اعزازی، شهلا (1389). جامعه‌شناسی خانواده؛ با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
آبوت، پاملا وکلر والاس(1380). جامعه‌شناسی زنان. ترجمۀ منیژه نجم عراقی. تهران: نی.
باغبان مشیری، نیلوفر و شهابی، محمود (1396). تجربۀ کنارگذاری فضایی زنان برحسب نوع پوشش در شهر تهران، مطالعات اجتماعی و روان‌شناختی زنان، 15(1):157-135.
بلیکی، نورمن (1387). طراحی پژوهش‌های اجتماعی. برگردان حسن چاوشیان. چاپ دوم. تهران: نی.
پایدار، ابوذر.، حاجی نژاد، علی و الاالدین وندی، آیدا (1396). ارزیابی نقش ماهواره بر تغییرات فرهنگی زنان روستایی، مطالعات اجتماعی و روان‌شناختی زنان، 15‌(1): 188-159.
رابرتسون، رونالد (1382).‌ جهانی‌شدن: تئوری های اجتماعی و فرهنگ جهانی. ترجمۀ کمال پولادی. چاپ دوم. تهران: ثالث.
ریتزر، جرج (1385). نظریۀ جامعه‌شناسی در دوران معاصر. برگردان محسن ثلاثی. چاپ یازدهم. تهران: علمی.
سایمونز، جان (1390). فوکو و امر سیاسی. برگردان کاوه حسین‌زاده‌راد. تهران: رخ‌داد نو.
غفوری، آرزو و صالحی، کیوان (1395). بازنمایی فرایند شکل‌گیری دگرگونی‌های ارزشی در افراد با محوریت زنان: مطالعه‌ای به روش نظریه برخاسته از داده‌ها، مطالعات اجتماعی و روان‌شناختی زنان، 14 (4): 208-158.
غنام، فرها (2002). «بیرونی و اندرونی». برگردان رفعت شمس. قابل دسترسی در http://zannegaar. net/content/271 آخرین دسترسی: 5/4/1392.
کاستلز، مانوئل و مارتین این(1384). گفتگوهایی با مانوئل کاستلز. ترجمۀ حسن چاوشیان و لیلا جوهرافشانی. تهران: نی.
کولایی، الهه و محمد حسین حافظیان (1385). نقش زنان در توسعۀ کشورهای اسلامی. تهران: دانشگاه تهران.
گل محمدی، احمد(1389). جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نی.
گولومبوک، سوزان و رابین فی وش (1384). رشد جنسیّت. ترجمۀ مهرناز شهرآرای. تهران: ققنوس.
گیدنز، آنتونی(1381). جامعه‌شناسی. ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نی.
گیدنز، آنتونی(1390). گزیدۀ جامعه‌شناسی. ترجمۀ حسن چاووشیان. تهران: نی.
مارشال، کاترین و گرچن ب. راس من (1381). روش تحقیق کیّفی. ترجمۀ علی پارسائیان و محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
محمدی اصل، عباس (1389). جنسیّت و زبان‌شناسی اجتماعی. تهران: گل آذین.
مقدم، والنتین (1381). «جنسیّت و جهانی‌شدن». ترجمۀ فیروزه مهاجر. فصل زنان. 2: 29-7.
نش، کیت (1387). جامعه‌شناسی سیاسی معاصر: جهانی‌شدن، سیاست و قدرت. ترجمۀ محمد تقی دلفروز. چاپ پنجم. تهران: کویر.
هاید، جانت شیبلی (1389) روان‌شناسی زنان؛ سهم زنان در تجربۀ بشری. برگردان اکرم خمسه. تهران: آگه و ارجمند.
 
Abazari, Yousef (2002). From Social Class to Life Style, Social Science Letter 20: 3-27. (Text in Perisan).
Abbott, Pamela and Wallace, Claire (2001). An Introduction to Sociology: Feminist Perspectives. Translated by M. Najm Araghi. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Baghban, Moshiri., Niloufar and Shahabi, Mahmoud., (2017) Spatial Exclusion of Women Based on Their Clothing in Tehran, Women’s Studies: Sociological and Psychological. 15)1(: 135-157(Text in Perisan.(
Blaikie, Norman. (2008). Designing Social Research. Translated byH. Chavoshian. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Brower, Loretta. (2001). Gender Socialization and the Cultural Construction of Elder Caregivers. Journal of Aging Studies, Watervliet, USA: 217-235.
Bryant, A. and Charmaz, K. .(2007). The Sage handbook of Grounded Theory. London: sage Publications Ltd.
Castells, Manuel and Ince, Martin. (2005). Talking to Castells. Translated by H. Chavoshian and L. Joharafshani. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Ecevit Yildiz ve and Nadide Karkiner .(2011). Toplumsal cinsiyet sosyolojisi. Anadolu universitesi: Eskişehir.
Esposito, John., Kamrava, Mehran and Waterbury, John (2012). Civil Society and Democracy in the Middle East. Translated by M.T Delforooz. Tehran: Farhang Javid(Text in Perisan).
Ezazi, Shahla (2010). Sociology of the Family: Role, Structure, and Function of the Family in Contemporary Era. Tehran: Roshangaran va Motaleat Zanan(Text in Perisan).
Fernea, Elizabeth (1985). Women and Family in the Middle East. Austin: University of Texas Press.
Ghafoori, Arezu and Keyvan Salehi (2016)  Using Grounded Theory to Represent the Process of the Transmogrification of Values with a Focus on Women. Women’s Studies: Sociological and  Psychological. 14, 4: 157-208(Text in Perisan)
Ghanam, Farha .(2002). External and Internal Arenas. Translated by R. Shams. Available at: http://zannegaar. net/content/271. Last Access 26/6/2013(Text in Perisan)
Giddens, Anthony .(2002). Sociology. Translated by M. Saboori. Tehran: Ney.(Text in Perisan)
Giddens, Anthony .(2011). Sociology: Extracts. Translated by H. Chavoshian. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Golmohammadi, Ahmad .(2010). Globaliztion Culture, Identity. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Golumbook, Susan and Robbin Fay Wash .(2005). Gender Growth. Translated by M. Shahraray. Tehran: Qoqnus(Text in Perisan).
Herring, Susan C. (2001). Gender and Power in Online Communication. Center for Social Informatics Working Papers. No: WP-01-05.
Howard-Payne, L. (2016) Glaser or Strauss? Considerations for selecting a grounded theory study. South African Journal of Psychology, 46(1): 50–62.
Hyde, Janet .(2010). The Psychology of Women and Gender: Half the Human Experience. Translated by A. Khamseh. Tehran: Agah and Arjomand(Text in Perisan).
Koulai, Elaheh. and Hafezian, M. Hossein (2006). Role of Women in the Develoment of Islamic Countries. Tehran: University of Tehran Press(Text in Perisan).
Marshall, Cathrine. and Gretchen, B. Rossman. (2002). Designing Qualitative Research. Translated by A. Oarsaeeyan and M. Arabi. Tehran: Office of Cultural Research(Text in Perisan).
Moghaddam, Valentine (2002) Gender and Globalization. Translated by F. Mohajer. Women’s Season. 2: 7-29(Text in Perisan).
Mohammadi Asl, Abbas (2010). Gender and Social Liguistics. Tehran: Golazin.(Text in Perisan).
Nash, Kate (2008). Contemporary Political Sociology. Translated by M. T.Delforooz. Tehran: Kavir(Text in Perisan).
Paydar., Aboozar, Hajinezhad, Ali and Alladinvandi, A. (2017). Explaning the Role of TV Programs on Promoting the Cultural Development of Rural Women (Case Study: Western Kiar district, Kiar County). Women’s Studies: Sociological and Psychological. 15: 1: 159-188(Text in Perisan).
Ritzer, G. (2011). Globalization: the Essentials. Oxford: Wiley-Blackwell.
Ritzer, George (2006). Modern Sociological Theory. Translated by M. Salasi. Tehran: Elmi(Text in Perisan).
Robertson, Ronald (2003). Globalization: Social Theory and Global Culture. Translated by K. Pooladi. Tehran: Sales(Text in Perisan).
Simons, John (2010). Foucault and the Political. Translated by K. Hossenzadehrad. Tehran: Rokhdad No(Text in Perisan).
Straus, A. and Curbin, J. (2011). Basics of Qualitative Research Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Tranlated by E. Afshar. Tehran: Ney(Text in Perisan).
Strauss, A. and Corbin, J. (2008). Basics of qualitative research (the third edition). London: Sage Publication Ltd.
Susman, N. M. and D. H. Tyson (2000). Sex and Power: Gender Differences in Computer-mediated Interactions. Computers in human behavior. 16: 381-394.
Wallerstein, I. (1991). The National and the Universal: Can There Be Such a Thing as World Culture? Culture, Globalization and World-System. London: Macmillan.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار