بررسی تفاوت جنسیّتی در طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های مقابله‌ای: رویکرد طرح‌واره محور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران

2 استاد روان‌شناسی بالینی دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران

3 استادیار روان شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

 در مطالعۀ حاضر تفاوت جنسیّتی در طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های مقابله‌ای با رویکرد طرح‌واره محور بررسی شد. نمونه شامل 779 نفر دانشجو (479 زن و 300 مرد) از دانشگاه‌های مختلف شهر تهران بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه‌های طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، جبران یانگ و اجتناب یانگ بر روی آن‌ها اجرا شد. معناداری تفاوت گروه‌ها با آزمون تی مستقل سنجش شد. یافته‌ها حاکی از تفاوت جنسیّتی معنادار در تعدادی از طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های مقابله‌ای بود. نتایج این تحقیق به لحاظ حوزه‌های طرح‌واره حاکی است که دو جنس، در سه حوزه (گوش به زنگی و بازداری، بریدگی و طرد و حد و مرز مختل) از پنج حوزۀ طرح‌واره تفاوت معناداری نشان می‌دهند که در تمام این حوزه‌ها نمرات مردان بالاتر است. در دو حوزۀ دیگر (خودگردانی و عملکرد مختل و دیگر جهت‌مندی) تفاوت معناداری بین زن و مرد وجود نداشت. در مورد سبک‌های مقابله بین زنان و مردان، در سبک‌های مقابله‌ای تسلیم و جبران، تفاوت معناداری وجود دارد که در هر دو سبک، نمرۀ مردان از زنان بالاتر است، در سبک اجتناب، تفاوت معناداری بین زن و مرد دیده نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Gender difference in early maladaptive schemas and coping styles: A schema-focused approach

نویسندگان [English]

  • Sahar Arabpour 1
  • Zohreh Khosravi 2
  • Gholamreza Sarami 3
1 Ph.D. student of psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Professor at Alzahra University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor at Kharazmi University,Tehran, Iran
چکیده [English]

This study explores the gender differences in early maladaptive schemas and coping styles with a schema focused approach. The sample consists of 779 university students (479 women and 300 men) which were selected from different universities in Tehran by convenient sampling. Young Schema Questionnaire, Young–Rygh Avoidance Inventory and Young Compensation Questionnaire were administered. Statistical significance of differences in groups were measured by independent T-test. The findings suggest that there is a gender difference in some maladaptive schemas and coping styles between men and women. The findings about schema domains show that there is a gender difference in 3 domains (inhibition and hypervigilance, disconnection and rejection and impaired limits) and that the men’s scores in these domains where higher than women’s. In the 2 other domains (autonomy and other-directedness) there were no gender differences between men and women. Also men and women had significant differences in surrender and compensation coping styles, which in both, the men’s scores were higher than women. There were no gender differences in avoidance style between the groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • schema
  • coping style
  • Young

مراجع

بریس، نیکلا.، کمپ، ریچارد و سنلگار، رزمری (1391). تحلیل داده‌های روان‌شناسی با برنامه SPSS، ترجمۀ خدیجه علی آبادی و سید علی صمدی. تهران: دوران.
سفیری، خدیجه و منصوریان راوندی، فاطمه(1394). کلیشه‌‌های جنسیّتی و سلامت اجتماعی. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 13 (2):37-66.
غیاثی،  مهناز.، مولوی، حسین.، نشاط دوست، حمید طاهر و صلواتی، مژگان (1391). اعتباریابی پرسشنامۀ طرحوارۀ یانگ نسخۀ سوم فرم کوتاه در دو گروه افراد بهنجار و دارای اختلال روانی در شهر تهران، مجله بر خط دانش روان شناختی،1(3): 7-15.
غیاثی، مهناز.، ایزدی، شیرین.، خاجویی نیا، مریم و محمدی، فرزانه(1393). نقش واسطه‌ای سبک مقابله‌ای اجتناب در رابطه با سبک فرزندپروری و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در ایران و هند. ارائه شده در نخستین همایش ملّی علوم تربیتی و روان شناسی، مرودشت: دانشگاه آزاد مرودشت.
غیاثی، مهناز.، ایزدی، شیرین.، خاجویی نیا، مریم و محمدی، فرزانه (1393). نقش واسطه‌ای سبک مقابله‌ای بیش جبران در رابطه با سبک فرزندپروری و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در ایران و هند. ارائه شده در نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان شناسی، مرودشت: دانشگاه آزاد مرودشت.
کاظمی، حمید.، مطهری، سارا (1392). رابطۀ طرحواره‌های ناسازگار اولیه و حالات فراشناختی در دانش‌آموزان دختر و پسر. مجله علمی- پژوهشی پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری. 3(1): 11-22.
ندائی، علی.، بهرامی، فاطمه.، جزایری، رضوان السادات و فاتحی زاده، مریم السادات(1393). بررسی تفاوت‌های جنسیّتی در راهبردهای مقابله‌ای در سازگاری زناشویی و مقایسۀ آن در زوجین شهر اصفهان. مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان. 12(3):141-167.
هومن، حیدر علی(1384). مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل. تهران: سمت.
یانـــگ، جفری.، کلوســـکو، ژانت. و ویشـــار، مارجوری (1389). طرحــواره درمــانی، ترجمۀ حسن حمیــدپور و زهرا اندوز، تهران: ارجمند.
یوسفی، رحیم.، ادهمیان، الهام و عبدالمحمدی، کریم(1395). نقش طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، صفات شخصیت و سبک‌‌های دلبستگی در پیش‌بینی علائم نشانگان ضربه عشق دانشجویان دختر. مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان. 14(3):171-190 .
 
Ahami, A., Mammad, K., Azzaoui, F. Z.Boulbaroud, S., Rouim, F. Z. and Rusinek, S. (2017). Early Maladaptive Schemas, Working Memory and Academic Performances of Moroccan Students. Open Journal of Medical Psychology,2(6): 53-65.
Ahmadpanah, M., Astinsadaf, S., Akhondi.A, Haghighi, M., Sadeghi Bahmani, D. and Bran, S. (2017). Early maladaptive schemas of emotional deprivation, social isolation, shame and abandonment are related to a history of suicide attempt, Comprehensive Psychiatry, 77 ,71–79.
Aycock, K. J. (2011). Coping Resources, Coping Styles, Mastery, Social Support, and Depression in Male and Female College Students. Doctoral dissertation, Georgia State University.
Brace, N., Kemp, R. and Snelgar, R. (2012). Spss for psychologists: a guide to data analysis using SPSS for windows (version 12& 13). Aliabadi, Kh. Samadi .Tehran: Dowran pub(Text in Persian).
 Delcea, C., Enache, A. and Camelia D. et al. (2017). Assessing Maladaptive Cognitive Schemas as Predictors of Murder. International Journal of Mental Health & Psychiatry, 3(1). doi: 10.4172/2471-4372.1000142.
El-Gilany, A., El-Bilsha, M. A. and   Ibrahim, A. (2013) . Gender Differences in Maladaptive Cognitive Schemas in Orphans in Dakahlia, Egypt Hindawi. Publishing Corporation Scientific World Journal, 14(3): doi.org/10.1155/2013/373120.
Forsythe, S.M. (2010). Coping Behavior and Gender Differences in African American Adolescents. (Master’s thesis), Pacific University.
Ghamkhar Fard, Z., Schneider, S. , Hudson, J. L., Habibi, M., Pooravari, M. and Haji Heidari, Z. (2014). Early Maladaptive Schemas as Predictors of Child Anxiety: The Role of Child and Mother Schemas. International journal of applied behavioral sciences, 1(12):9-18.
Ghiasi, M., Molavi, H., Neshatdoost, T. and Salavati, M. (2012). Validation of Young schema questionnaire short form 3. OJPK. 3. 7-15(Text in Persian).
Ghiasi, M. , Izadi, Sh., Khajooeenia, M., and Mohammadi, F. (2014). The Mediating Role of Compensation Coping Style in Relation of Parenting Style and Early Maladaptive Schemas in India and Iran. Paper presented at First national congress of education and psychology, Marvdasht(Text in Persian).
Ghiasi,  M., Izadi, Sh., Khajooeenia, M. and Mohammadi, F. (2014). Relation Comparison of Parenting Style and Early Maladaptive Schemas in India and Iran: Avoidance Coping Style as Mediator. Paper presented at First national congress of education and psychology, Marvdasht(Text in Persian).
GÖK, A. (2012). Associated Factors of Psychological Well-being: Early Maladaptive Schemas, Schema Coping Progress, and Parenting Styles. (A Master of Arts Thesis), Middle East Technical University.
Hooman, H. (2005). Structural equations: Modeling with Lisrel. Tehran: Samt pub(Text in Persian).
Janson, D.L. (2015). Early maladaptive schemas in an Australian adult alcohol dependent clinical sample: Differences between men and women. Thesis for Bachelor of Arts, Edith Cowan University.
Kazemi, H., Motahari, S. (2013). Relationship between early maladaptive schemas and metacognitions in students. Researches of Cognitive and Behavioral Science, 3, 11-22(Text in Persian).
Lynch, A. M., Kashikar-zuck, S., Goldschneider, K. R., and Jones, B. A. (2007). Sex and age differences in coping styles among children with chronic pain. Journal of pain and symptom management, 2(33): 206 -216. 
Monteiro, N. M., Balogun, S. K., and Oratile, K. M. (2014). Managing stress: The influence of gender, age and emotion regulation on coping among university students in Botswana. International journal of Adolescence and youth, 2(19): 153-173.
Nedayee, A., Bahrami, F, Jazayeri, R., and Fatehizade, M. (2013). Gender differences in coping strategies in marital adaptation in couples in Isfahan. Journal of women’s studies sociological & psychological, 1(12). doi: 10.22051/JWSPS.2015.1491(Text in Persian).
Peterson, B. D., Newton, C. R., Rosen, K. H. and Skaggs, G. E. (2006). Gender differences in how men and women who are referred for IVF cope with infertility stress. Human reproduction, 9(21), 243-249. doi: 10.1093/humrep/del145.
Pierre, C. (2013). The Interactive Effects of Coping Strategies, Gender, and Stress in the Prediction of Internalizing Symptoms in African American Youth: An Application of the Specificity Model. (Master of Arts thesis). Loyola University, Chicago.
Reinman, L. (2015). The Association of Gender, Age, and Coping with Internalizing Symptoms in Youth with Sickle Cell Disease. (Master’s thesis), University of South Carolina.
Safiri,  Kh., Mansoirian Ravandi, F. (2014). Gender Clichés and Social Health: a Study on Men and Women from Tehran. Journal of womens studies sociological & psychological, 2(13):37-66. doi: 10.22051/JWSPS.2015.2049(Text in Persian).
Shorey, R. C., Anderson, S. E., and Stuart, G. L. (2012). Gender Differences in Early Maladaptive Schemas in a Treatment-Seeking Sample of Alcohol-Dependent Adults. Substance Use and Misuse, 47(1): 108–116. doi: 10.3109/10826084.2011.629706.
Talee-Baktash, S., Yaghoubi, H. and Yousefi. (2013). Comparing the Early Maladaptive Schemas and Cognitive Emotion Regulation Strategies In Obsessive-Compulsive Disorder Patients and Healthy. People Journal of Kashan University of Medical Sciences, 17(5): 471-481.
Van der veek, Sh. C., Kraaji, V. and  Garnefski, N. (2009). Cognitive Coping Strategies and Stress in Parents of Children With Down Syndrome: A Prospective Study. American association on intellectual and developmental disabilities, 4(47): 295-306.
Wlodarczyk, D. (2016). Gender and quality of life and coping over one year after myocardial infraction: Do men really have the upper hand? .Kardiologia polska, (74):447-453. doi: 10.5603/KP. a2015.0212.
Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema focused approach (rev. ed). Sarasota, FL: Professional Resources Press.
Young, J. E., Klosko, J. S. and Weishare, M. E. (2003). Schema therapy:a practitioner’s guide. Arjmand pub(Text in Persian).
Yousefi, R., Adhamian,E. and Abdolmohammadi, K.(2016). The Role of Early Maladaptive Schemas, Personality Traits and Attachment Styles in Prediction of Female Students Love Trauma Syndrome. Journal of women’s studies sociological & psychological, 3(14): doi: 10.22051/jwsps.2016.2559)Text in Persian(.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار