عوامل تاثیر گذار بر اشتغال زنان روستایی کشور در بخش صنعت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

تجزیه و تحلیل روند اشتغال و ساختار آن در سطح کشور و مناطق مختلف آن مستلزم شناخت دقیق استعدادها و توان بالقوه ی بخش ها و ترکیب آن در مناطق می باشد. ازآنجایی‌که زنان نیمی از جمعیت روستایی کشور را تشکیل می‌دهند می‌توان با شناسایی وضعیت موجود، عوامل مؤثر بر مشارکت با توجه به مقتضیات محلی - منطقه‌ای و درنهایت درگیر نمودن پیش از پیش آن‌ها توسعۀ اقتصادی و نوسازی اقتصاد ملی را تسریع نمود. بر این اساس، در این پژوهش سعی شد با استفاده از رویکردهای تحلیل اکتشافی داده‌های فضایی به تحلیل الگوی توزیع فضایی اقتصاد پایه (LQ) زنان روستایی ایران در بخش کشاورزی پرداخته شود. داده‌های پژوهش از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج‌شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آماره‌های محلی و سراسری Moran's I و LISA به‌عنوان رویکردهایی از ESDA استفاده‌ شده است. نتایج تحقیق نشان داد شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان شرقی و غربی و بخش های از استان مرکزی از نواحی پایه، همچنین استان های غربی، جنوب و جنوب شرقی شامل استان های ایلام، کرمانشاه، کردستان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و بخش های جنوبی استان کرمان از نواحی غیر پایه، در زمینه اشتغال زنان روستایی در بخش صنعت می باشند. همچنین یافته‌های شاخص موران سراسری نشان داد توزیع فضایی ضریب اقتصاد پایه (LQ) زنان روستایی کشاورز کشور به ‌صورت اتفاقی یا پراکنده نبوده است بلکه به‌صورت خوشه‌ای توزیع‌شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial Analysis of Employment Patterns of Rural Women in Industrial Sector in Iran

نویسندگان [English]

  • Hasanali Faraji Sabokbar 1
  • Mohammad Salmani 2
  • Bahram Hajari 3
  • Zabih allah Torabi 3
1 Associate professor and the member of rural planning department, University of Tehran
2 Assistant Professor, faculty of Geography, Tehran University, Tehran, Iran
3 PhD Candidate in Geography and Rural Planning, University of Tehran
چکیده [English]

Analyzing employment trends and structures in Iran and its different regions requires detailed knowledge of the capacities and potentialities of different sectors and their composition in various regions. Since women make up half of the rural population, it is possible to accelerate the development and reconstruction of Iran’s national economy by identifying the current situation, the factors influencing women’s participation according to local and regional circumstances, and increasing their involvement. Accordingly, the present study attempted to conduct an economic base analysis on the spatial distribution of women’s employment in the agricultural sector via location quotient (LQ) and exploratory spatial data analysis (ESDA). Data were extracted from the 2011 General Population and Housing Census. Local indicators of spatial association (LISA) and Moran's I index of global spatial autocorrelation were used for analyzing the data as variants of the ESDA approach. The results showed that North Western parts of Iran, including East and West Azarbaijan provinces and some parts of Markazi Province, are considered as base regions in relation to women’s employment in the industrial sector whereas Western, Southern and Southeast provinces of Iran, including Ilam, Kermanshah, Kordestan, Khuzestan, Sistan and Baluchestan and southern parts of Kerman province, are considered as non-base regions in relation to women’s employment in the industrial sector. Moran's I indicated that the spatial distribution of women’s employment via location quotient (LQ) in the agricultural sector was not random or sparse but clustered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "employment Women’s"
  • "spatial analysis"
  • " Iran"

مراجع

 
امینی، علیرضا و کریمی، شیوا (1392). تحلیل رابطۀ آزاد‌سازی تجاری و اشتغال زنان در ایران: مطالعۀ موردی کارگاه‌های صنعتی‌، فصلنامۀ پژوهش‌نامه بازرگانی، (67): 209ـ183
انکر، ریچارد و کاترین هین (1379). نظریه‌های نابرابری جنسیّتی، ضمیمه بازار کار در ایران، تهران: روشنگران.
باقری، شهلا (1382). اشتغالزناندرایران، تهران: روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
برقی، حمید.، قنبری، یوسف.، حجاریان، احمد و محمدی، منیره (1390). بررسی توزیع فضایی فعالیت‌های پایه‌ای اشتغال زنان در بخش‌‌های اقتصادی کشور، مطالعات اجتماعی ـ روان شناختی زنان، 9(3): 192ـ 167.
حیدری فر، محمد رئوف (1391). منابع مالی و اشتغال روستایی، تهران: سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور، بنیاد خواجه نصرالدین طوسی.
سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی (فائو) (1374). نقش زنان در توسعۀ کشاورزی، ترجمۀ صاحب نصب، غلامحسین، تهران: معاونت ترویج و مشارکت مردمی جهاد سازندگی.
شادی طلب، ژاله (1381). توسعه و چالش‌های زنانایران، تهران: قطره.
عباسیان، مجتبی.، ابراهیم‌زاده اسمین، حسین.، ناظریان، نورمحمد و ایرندگانی، یونس (1390). بررسی وضعیت فعالیت و اشتغال زنان در استان سیستان و بلوچستان، زنان و خانواده، 17، 178ـ 147.
کریمی، زهرا.، جهان تیغ، الهام و ابراهیمی پورفائز، سهند (1395). جایگاه زنان در بازار کار کشورهای در حال توسعه مسلمان و غیر مسلمان (1995ـ2010)، پژوهش‌نامه زنان، 7(1): 178ـ155.
گوگردچیان، احمد.، طیبی، سید کمیل و قضاوی، عفت (1393). اثر اشتغال زنان بر شکاف درآمدی جنسیّتی در ایران (1390-1370)، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی،(17):169-145.
نوری، سید هدایت اله و علی محمدی، نرگس (1388). تحلیل بر فعالیت‌های اقتصادی زنان روستایی( مطالعۀل موردی: منطقه براآن ـ شهرستان اصفهان‌)، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 20( 2): 104-87.
یزدخواستی، بهجت و احمدی، وکیل (1386). بررسی وضعیت فعالیت و اشتغال زنان در ایران با تأکید بر سرشماری 1385، مطالعات زنان، 1(3): 22ـ12.
 
Abbasian, M.; Ebrahimzadeh, A., Hossein, N. & Noor Mohammad, Y. (2011). Reviewing the Status of Women's Employment and Employment in Sistan and Baluchestan Province, Women and Family, (17): 178, 147.
Aly, Y.H. & I. A. Quisi (1996). Determinants of women labor force participation in Kuwait: A logit analyses, The Middle East Business and Economic Review, 8(2): PP 1-9.
Amini, AR. & Karimi, Sh. (2013). Analysis of the relationship between trade liberalization and employment of women in Iran, Journal of Business, ( 67): 183-209.
Anchor, R. & Catherine, H. (2000). Theories of Gender Inequality, Labor Market Attachment in Iran, Tehran: Roshangar Publishing.
Bagheri, Sh. (2003). Women's Employment in Iran, Publisher: Public Relations, Women's Social Cultural Council.
Barghi, H., Ghanbari, Y., Hajjarian, A., Mohammadi, M. (2011). Study of spatial distribution of basic activities of women's employment in the economic sectors of the country,Women Psychological and Social Studies, 9(3):192 167.
Boserup, Ester (1970).Women's role in economic development. Journal of Women in Culture and Society, 7(4):421-443.
Cagatay N. & Osler, S. (1883). Feminization of the labor force: The effects of long-term development and structural adjustment, World Development, 23(1995):1883-1894.
Cavalcanti, Tiago V. de V. & Tavares, José (2005). Assessing the ‘Engines of Liberation': Home appliances and female labor force participation. Available online at: http://.ics.purdue.edu/~tcavalca/ research/ EnginesofLiberationOct2005.pdf.
FAO. (1995). The role of women in agricultural development. Translated by Gholamhosein Sahebnasab, Tehran: Publishing Deputy of Promotion and Participation of Jihad-e Sazandegi.
Guardchian, A., Tayebi, S.K. & Ghazavi, E. (2014). The effect of women's employment on the gender income gap in Iran (1370-1909), Journal of Economic Modeling Research,(17): 169-145.
Heidari, M. R., (2013). financial resources and rural employment, municipal organizations and administers the country, Khaje Nasreddin Tusi Foundation.
Itohara, Y. & Hoque, M. (2008). Participation and decision making role of rural women in economic activities: A comparative study for members and non-members of the micro-credit organizations in Bangladesh, Journal of Social Sciences, 4(3): 229-236.
Karimi, Zahra., Jahantigh, Elham. & Ebrahimi Pourfayes, Sahand. (2015). the position of women in the labor market of Muslim and non-Muslim countries (1995-2010), Women's Research Reports, Research Institute for Humanities and Cultural Studies, 155-178.
Kottis, A. P. (1990). Shifts over time and regional variation in women’s labor force participation rate in a developing economy: The case of Greece, Journal of development economics, Vol.33.
Kozel, V. & H. Alderman (1990). Factors determining work participation and labor supply decisions in Pakistan’s Urban Areas, The Pakistan Development Review, 29 (1),PP 1-17.
Mammen, Kristin and Paxson, Christina (2000). Women’s work and economic development. Journal of Economic Perspectives, 14(4): 141–164.
Nouri, S.H. & Ali Mohammadi, N (2009). An Analysis of the Economic Activities of Women (Case Study: Boraan District of Isfahan), Journal of Geography and Environmental Planning, 87-104.
samal. Kidhore .c. (1997). Rural Non –farm Activities in specific Regions of arissa, Jonrnal of Agricultural and Development Economics.
Shadi Talab, ZH. (2002). Development and Challenges of Iranian Women,Tehran: Ghatre Publication.
Sultana, Nargis., Hina, Nazli, & Malik, Sohall J. (1994).Determinants of women time allocation in selected districts of rural Pakistan. The Pakistan Development Review, 33( 4): 1141-1153.
World Organization for Animal Growth and Agriculture (FAO).(1995). Women's Role in Agricultural Development, Publishing Deputy of the Promotion and Participation of Jihad-e Sazandegi.
Yazdkhashti, B. & Ahmadi, V (2007). A survey on the status of women's employment and activity in Iran, with emphasis on the 2006 census, Women's Studies, First Year, No. 3
Tansel, A. (2002). Economic development and female labor force participation in Turkey: time series evidence and cross province estimates, in Bulutay, T. (Ed.), Employment of Women. Ankara: State Institute of Statistics,51-111.
Vendrik, Maarten C. M. (2000). Bandwagon and habit effects on female labor force participation, Economic Review, 78( 2): 1-30.
 
 
امینی، علیرضا و کریمی، شیوا (1392). تحلیل رابطۀ آزاد‌سازی تجاری و اشتغال زنان در ایران: مطالعۀ موردی کارگاه‌های صنعتی‌، فصلنامۀ پژوهش‌نامه بازرگانی، (67): 209ـ183
انکر، ریچارد و کاترین هین (1379). نظریه‌های نابرابری جنسیّتی، ضمیمه بازار کار در ایران، تهران: روشنگران.
باقری، شهلا (1382). اشتغالزناندرایران، تهران: روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
برقی، حمید.، قنبری، یوسف.، حجاریان، احمد و محمدی، منیره (1390). بررسی توزیع فضایی فعالیت‌های پایه‌ای اشتغال زنان در بخش‌‌های اقتصادی کشور، مطالعات اجتماعی ـ روان شناختی زنان، 9(3): 192ـ 167.
حیدری فر، محمد رئوف (1391). منابع مالی و اشتغال روستایی، تهران: سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور، بنیاد خواجه نصرالدین طوسی.
سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی (فائو) (1374). نقش زنان در توسعۀ کشاورزی، ترجمۀ صاحب نصب، غلامحسین، تهران: معاونت ترویج و مشارکت مردمی جهاد سازندگی.
شادی طلب، ژاله (1381). توسعه و چالش‌های زنانایران، تهران: قطره.
عباسیان، مجتبی.، ابراهیم‌زاده اسمین، حسین.، ناظریان، نورمحمد و ایرندگانی، یونس (1390). بررسی وضعیت فعالیت و اشتغال زنان در استان سیستان و بلوچستان، زنان و خانواده، 17، 178ـ 147.
کریمی، زهرا.، جهان تیغ، الهام و ابراهیمی پورفائز، سهند (1395). جایگاه زنان در بازار کار کشورهای در حال توسعه مسلمان و غیر مسلمان (1995ـ2010)، پژوهش‌نامه زنان، 7(1): 178ـ155.
گوگردچیان، احمد.، طیبی، سید کمیل و قضاوی، عفت (1393). اثر اشتغال زنان بر شکاف درآمدی جنسیّتی در ایران (1390-1370)، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی،(17):169-145.
نوری، سید هدایت اله و علی محمدی، نرگس (1388). تحلیل بر فعالیت‌های اقتصادی زنان روستایی( مطالعۀل موردی: منطقه براآن ـ شهرستان اصفهان‌)، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 20( 2): 104-87.
یزدخواستی، بهجت و احمدی، وکیل (1386). بررسی وضعیت فعالیت و اشتغال زنان در ایران با تأکید بر سرشماری 1385، مطالعات زنان، 1(3): 22ـ12.
 
Abbasian, M.; Ebrahimzadeh, A., Hossein, N. & Noor Mohammad, Y. (2011). Reviewing the Status of Women's Employment and Employment in Sistan and Baluchestan Province, Women and Family, (17): 178, 147.
Aly, Y.H. & I. A. Quisi (1996). Determinants of women labor force participation in Kuwait: A logit analyses, The Middle East Business and Economic Review, 8(2): PP 1-9.
Amini, AR. & Karimi, Sh. (2013). Analysis of the relationship between trade liberalization and employment of women in Iran, Journal of Business, ( 67): 183-209.
Anchor, R. & Catherine, H. (2000). Theories of Gender Inequality, Labor Market Attachment in Iran, Tehran: Roshangar Publishing.
Bagheri, Sh. (2003). Women's Employment in Iran, Publisher: Public Relations, Women's Social Cultural Council.
Barghi, H., Ghanbari, Y., Hajjarian, A., Mohammadi, M. (2011). Study of spatial distribution of basic activities of women's employment in the economic sectors of the country,Women Psychological and Social Studies, 9(3):192 167.
Boserup, Ester (1970).Women's role in economic development. Journal of Women in Culture and Society, 7(4):421-443.
Cagatay N. & Osler, S. (1883). Feminization of the labor force: The effects of long-term development and structural adjustment, World Development, 23(1995):1883-1894.
Cavalcanti, Tiago V. de V. & Tavares, José (2005). Assessing the ‘Engines of Liberation': Home appliances and female labor force participation. Available online at: http://.ics.purdue.edu/~tcavalca/ research/ EnginesofLiberationOct2005.pdf.
FAO. (1995). The role of women in agricultural development. Translated by Gholamhosein Sahebnasab, Tehran: Publishing Deputy of Promotion and Participation of Jihad-e Sazandegi.
Guardchian, A., Tayebi, S.K. & Ghazavi, E. (2014). The effect of women's employment on the gender income gap in Iran (1370-1909), Journal of Economic Modeling Research,(17): 169-145.
Heidari, M. R., (2013). financial resources and rural employment, municipal organizations and administers the country, Khaje Nasreddin Tusi Foundation.
Itohara, Y. & Hoque, M. (2008). Participation and decision making role of rural women in economic activities: A comparative study for members and non-members of the micro-credit organizations in Bangladesh, Journal of Social Sciences, 4(3): 229-236.
Karimi, Zahra., Jahantigh, Elham. & Ebrahimi Pourfayes, Sahand. (2015). the position of women in the labor market of Muslim and non-Muslim countries (1995-2010), Women's Research Reports, Research Institute for Humanities and Cultural Studies, 155-178.
Kottis, A. P. (1990). Shifts over time and regional variation in women’s labor force participation rate in a developing economy: The case of Greece, Journal of development economics, Vol.33.
Kozel, V. & H. Alderman (1990). Factors determining work participation and labor supply decisions in Pakistan’s Urban Areas, The Pakistan Development Review, 29 (1),PP 1-17.
Mammen, Kristin and Paxson, Christina (2000). Women’s work and economic development. Journal of Economic Perspectives, 14(4): 141–164.
Nouri, S.H. & Ali Mohammadi, N (2009). An Analysis of the Economic Activities of Women (Case Study: Boraan District of Isfahan), Journal of Geography and Environmental Planning, 87-104.
samal. Kidhore .c. (1997). Rural Non –farm Activities in specific Regions of arissa, Jonrnal of Agricultural and Development Economics.
Shadi Talab, ZH. (2002). Development and Challenges of Iranian Women,Tehran: Ghatre Publication.
Sultana, Nargis., Hina, Nazli, & Malik, Sohall J. (1994).Determinants of women time allocation in selected districts of rural Pakistan. The Pakistan Development Review, 33( 4): 1141-1153.
World Organization for Animal Growth and Agriculture (FAO).(1995). Women's Role in Agricultural Development, Publishing Deputy of the Promotion and Participation of Jihad-e Sazandegi.
Yazdkhashti, B. & Ahmadi, V (2007). A survey on the status of women's employment and activity in Iran, with emphasis on the 2006 census, Women's Studies, First Year, No. 3
Tansel, A. (2002). Economic development and female labor force participation in Turkey: time series evidence and cross province estimates, in Bulutay, T. (Ed.), Employment of Women. Ankara: State Institute of Statistics,51-111.
Vendrik, Maarten C. M. (2000). Bandwagon and habit effects on female labor force participation, Economic Review, 78( 2): 1-30.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار