بررسی نقش پیش بین تصویر بدنی و شاخص توده بدن، بهوشیاری زمینه ای و ناگویی خلقی در رضایت مندی زناشویی زنان شاغل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش پیش بینی کنندگی تصویر بدنی و شاخص توده بدن، بهوشیاری زمینه ای و ناگویی خلقی در رضایت مندی زناشویی زنان شاغل می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان زن متاهل دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 94-95 بوده است. بدین منظور، در یک تحقیق مقطعی و گذشته نگر، 120 نفر از این کارمندان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و با در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی در تحقیق شرکت کردند. سیاهه‌ی مهارت ذهن آگاهی (FFMQ)، فرم کوتاه پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، مقیاس الکسی‌تایمی تور نتو (TAS)، پرسشنامه نگرانی از تصویر بدنی (BICI)، و اندازه گیری شاخص توده‌ی بدن (BMI) جهت سنجش متغیرهای ملاک و پیش بین بکار گرفته شدند. یافته های تحلیل مسیر نشان داد که اثر مستقیم مسیر ارتباط بین ناگویی خلقی و رضایت زناشویی (01/0>p و 55/0-=β) منفی و معنی دار است. مسیر بین بهوشیاری زمینه ای و رضایت زناشویی (01/0>p و 28/0=β) مثبت و معنی دار است. مسیر ارتباط بین متغیرهای تصویر بدنی و رضایت زناشویی (01/0>p و 25/0-=β) منفی و معنی دارد می باشد. همچنین، تصویر بدنی از طرفی بین بهوشیاری زمینه ای با رضایت زناشویی و از طرفی دیگر بین ناگویی خلقی با رضایت زناشویی اثر میانجیگری دارد. بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که الگوی ساختاری رضایت زناشویی بر مبنای بهوشیاری زمینه ای، ناگویی خلقی و تصویر بدنی از برازش مطلوب و قابل قبولی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The predictive role of body image, body mass index,dispositional mindfulness and alexithymia in marital satisfaction of employed women

چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the predictive role of body image and Body Mass Index, dispositional mindfulness and alexithymia in marital satisfaction of employed women. For this reason, in a retrospective and cross-sectional study, 120 employed women of Tabriz University were selected by simple random sampling method and were participated in research based on ethical consideration. Five Facet Mindfulness Questionnaire, Enrich`s marital satisfaction questionnaire-short form, Toronto Alexithymia Scale (TAS-20), Body Image Concern Inventory (BICI) and Body Mass Index (BMI) were used for assessing the predictive and criteria variables. The results of path analysis showed that the direct effect of the relationship between alexithymia and marital satisfaction (β—0/55 & p<0/01) is negative and significant. The path between dispositional mindfulness and marital satisfaction (β—0/28 & p<0/01) is positive and significant. The relationship path between body image and marital satisfaction (β—0/25 & p<0/01) is negative and significant. Also, on the one hand body image has mediator effect between dispositional mindfulness and marital satisfaction and on the other hand, it has this effect between alexithymia and marital satisfaction. Based on these findings, it can be concluded that structural model of marital satisfaction based on dispositional mindfulness, alexithymia and body image have a good and acceptable convenient.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: body image
  • Body Mass Index
  • dispositional mindfulness
  • alexithymia
  • marital satisfaction

مراجع

افشاری، افروز‌ (1387). بررسی صفات شخصیتی، سبک‌های دلبستگی، رویدادهای استرس‌زای زندگی و جنسیّت به عنوان پیش‌بین‌های ناگویی خلقی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، اهواز، دانشگاه شهید چمران.
امانی، الهام (1391). پیش‌بینی رضایت زناشویی زنان بر اساس رضایت جنسی، ناگویی هیجانی و تصویر بدنی، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه شیراز.
امیدبیکی، مهسا.، خلیلی، شیوا.، غلامعلی لواسانی، مسعود و قربانی، نیما‌ (1393). رابطه بهوشیاری زمینه‌ای و خودشناسی منسجم با رضایتمندی زناشویی. مجله روانشناسی، 18(3): 327-341.
حمیدی، فریده (1386). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی با رضایت‌مندی زناشویی در دانشجویان متأهل دبیری. فصلنامه خانواده پژوهی. 3(9): 453-443.
ذوالفقاری، داوود و تبریزی، سمیرا (1390). مقایسۀ کیّفی و کمّی رضایت زناشویی در زنان شاغل با تأکید بر همسانی و عدم همسانی منزلت شغلی زوجین. فصلنامه خانواده پژوهی، 7(28): 423-421.
سلیمانیان، علی اکبر (1373). بررسی تفکّرات غیر منطقی بر اساس رویکرد شناختی بر رضایت زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم‌تربیتی تربیت معلم تهران.
شاه قلیان، مهناز.، مرادی، علیرضا و کافی، سد موسی‌ (1386). بررسی رابطه ناگویی خلقی با سبک‌های ابراز هیجان و سلامت عمومی در دانشجویان، مجلۀ روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 13 (3): 248-238.
محمدی، نوراله و سجادی نژاد، مرضیه السادات (1386). ارزیابی شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه نگرانی دربارۀ تصویر بدنی و آزمون مدل ارتباطی شاخص تودۀ بدنی، نارضایتی از تصویر بدنی و عزت نفس در دختران نوجوان. مطالعات روان شناختی، 3(1): 85-101.
Ackard, D. M., Kearney- Cooke, A., & Peterson, C. B. (2000). Effect of Body Image & Self-Image on Women’s Sexual Behaviors, International Journal of Eating Disorders, 28, 422-9.
Afshari, A. (2008). The Study of Personality Traits, Attachment Styles, Life Stressors and Gender as Predictors of Alexithymia in Students of Chamran University. Master's Thesis of Clinical Psychology, Shahid Chamran University, Ahwaz, Iran.
Baer, R. A. (2003). Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual & Empirical Review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 125-143.
Baer, R. A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006). Using Self-Report Assessment Methods to Explore Facets of Mindfulness. Assessment, 13(1), 27-45.
Bagbay, R. M., Parker, J. D. A., Taylor, G. J. (1994). The Twenty-Item Alexithymia Scale: Item Selection and Cross Validation of the Factor Structure. Journal of Psychosomatic Research, 38, 23-32.
Barnes, S., Brown, K. W., Krusemark, E., Campbell, W. K., & Rogge, R. D. (2007). The Role of Mindfulness in Romantic Relationship Satisfaction and Responses to Relationship Stress. Journal of Marital and Family Therapy, 33(4), 482-500.
Besharat, M. (2009). Reliability & Factor Validity of a Farsi Version of the Positive & Negative Perfectionism Scale. Psychological Reports, 105(1), 99-110.
Brown, K. W & Ryan, R. M. (2003). The Benefits of Being Present: Mindfulness & Its Role in Psychological Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848.
Buchheld, N., Grossman, P. & Walach, H . (2001). Measuring Mindfulness in Insight Meditation (Vipassana) & Meditation-Based Psychotherapy: The Development of the Freiburg Mindfulness Inventory (FMI). Journal for Meditation and Meditation Research, 1, 11–34.
Burpee, L, C. & Langer, E, J. (2005). Mindfulness and Marital Satisfaction. Journal of Adult Development, 12(1), 43-51.
Carton, J. S., Kessler, E. A., & Pape, C. L. (1999). Nonverbal Decoding Skills and Relationship Well-Being in Adults. Journal of Nonverbal Behavior, 23, 91-100.
Cash, T. (2004). Women’s Body Images: The Results of National Survey in the U.S.A. Sex Roles, 33, 19-28.
Cash, T. F, Thériault, J & Annis, N. M. (2004). Body Image in an Interpersonal Context: Adult Attachment, Fear of Intimacy and Social Anxiety. Journal of Social and Clinical Psychology, 23, 89–103.
Chadwick, P., Hember, M., Mead, S., Lilley, B. & Dagnan, D. (2005). Responding Mindfully to Unpleasant Thoughts & Images: Reliability & Validity of the Mindfulness Questionnaire. Unpublished manuscript.
Feldman, G. C., Hayes, A. M., Kumar, S. M. & Greeson, J.M. (2004). Development, Factor Structure and Initial Validation of the Cognitive and Affective Mindfulness Scale. Unpublished manuscript.
Fowers, B. J. & Olson, D. H. (1993). ENRICH Marital Satisfaction Scale: A Brief Research & Clinical Tool. Journal of Family Psychology, 7, 176-185.
Friedman, M. A., Dixon, A. E., Brownell, K. D., Whisman, M. A., & Wilfley, D. E. (1999). Marital Status, Marital Satisfaction & Body Image Dissatisfaction. International Journal of Eating Disorders, 26, 81-85.
Gambrel, L. E & Keeling, M. (2010). Relational Aspects of Mindfulness: Implications for the Practice of Marriage and Family Therapy. Contemp Fam Ther, 32, 412-426.
Goldenberg, L. & Goldenberg, H. (2004). Family Therapy. 5th ed., Peacock Publications.
Grynberg, D., Chang, B., Corneille, O., Maurage, P., Vermeulen, N., Berthoz, S, et al. (2012). Alexithymia & the Processing of Emotional Facial Expressions (EFEs): Systematic Review, Unanswered Questions & Further Perspectives. PLoS One, 7(8), e42429.
Guttman, H., & Laporte, L. (2002). Alexithymia, Empathy & Psychological Symptoms in A Family Context. Comprehensive Psychiatry, 43, 448-455.
Hamidi, F. (2007). A Study on the Relationship between Attachment Styles with Marital Satisfaction in Married Students of Teacher Training University. Journal of Family Research, 3(9), 443-453.
Humphreys, T., Wood, L & Parker, J. (2009). Alexithymia and Satisfaction in Intimate Relationship. Personal Individ Differ, 46, 43-7.
Jones, K. C., Welton, S. R., Oliver, T. C & Thoburn, J. W. (2011). Mindfulness, Spousal Attachment, and Marital Satisfaction: A Mediated Model. The Family Journal, 19, 357-361.
Karukivi, M., Joukamaa, M., Hautala, L., Kaleva, O., Haapasalo, K. M., Liuksila, P. R, et al. (2011). Does Perceived Social Support & Parental Attitude Relate to Alexithymia? A Study in Finnish Late Adolescents. Psychiatry Res, 187, 254-60.
Karukivi, M., Tolvanen, M., Karlsson, L & Karlsson, H. (2014). Is Alexithymia Linked with Marital Satisfaction or Attachment to the Partner? A Study in a Pregnancy Cohort of Parents-to-be. Comprehensive Psychiatry, 55, 1252-1257.
Langer, E. J. (1989). Mindfulness Reading. MA: Addison- Wesley Publishing Company.
Littleton, H. L., Axsom, D. S., & Pury, C. L. (2005). Development of the Body Image Concern Inventory. Behavior Research and Therapy, 43, 229-241.
Mallinckrodt, B., & Wei, M. (2005). Attachment, Social Competencies, Social Support & Psychological Distress. Journal of Counselling Psychology. 52, 358-367.
Markman H. J., & Floyd, F. (2002). Possibilities for the Prevention of Marital Discord: A Behavioral Perspective. American Journal of Family Therapy, 9, 30-48.
Meltzer, A. L & McNulty, J. K. (2010). Body Image & Marital Satisfaction: Evidence for the Mediating Role of Sexual Frequency & Sexual Satisfaction. J Fam Psychol, 24, 156-64.
Mohammadi, N. & Sajadinejad, M. S. (2007). The Evaluation of Psychometric Properties of Body Image Concern Inventory and Examination of a Model about the Relationship between Body Mass Index, Body Image Dissatisfaction & Self- Esteem in Adolescent Girls. Journal of Psychological Studies, 3(1), 85- 101.
Montebarocci, O., Codispoti, M., Baldaro, B., & Rossi, N. (2004). Adult Attachment Style & Alexithymia. Personality and Individual Differences. 36, 499-507.
Newman, B. M., & Newman, P.R. (2006). Development through Life: A Psychosocial Approach. Massachusetts: Thompson Wadsworth.
Noller, P. (1980). Misunderstanding in Marital Communication: A Study of Couple’s Nonverbal Communication. Journal of Personality and Social Psychology, 39, 1125-1134.
Okorodudu D O, Jumean MF, Montori VM, Romero-Corral A, Somers VK, Erwin PJ, et al.(2010). Diagnostic Performance of Body Mass Index to Identify Obesity as Defined By Body Adiposity: A Systematic Review & Meta-Analysis. Int J Obes (Lond), 34(5),791-9.
Omidbeiki, M., Khalili, Sh., Gholamali Lavasani, M & Ghorbani, N. (2014). The Relationship between Mindfulness and Integrative Self- Knowledge with Marital Satisfaction. Journal of Psychology, 18(3), 327- 341.
Pruitt, I. T., & McCollum, E. E. (2010). Voices of Experienced Meditators: The Impact of Mediation Practice on Intimate Relationships. Contemporary Family Therapy: An International Journal, 32(2), 135-154.
Shackelford, T. K., Besser, A. & Goetz, A. T. (2008). Personality, Marital Satisfaction and Probability of Marital Infidelity. Individual Differences Research, 6 (1), 13-25.
Shahgholian, M., Moradi, A. & Kafee, S., M. (2007). Relationship of Alexithymia with Emotional Expression Styles and General Health among University Students. Iranian Journal of Psychiatry & Psychology, 13(3), 238- 248.
Shomaker, L. B., & Furman. W. (2007). "Same-Sex Peers" Influence on Young Women’s Body Image: An Experimental Manipulation, Journal of Social and Clinical Psychology, 26(8), 871-895.
Sifneos, P. (1973). The Prevalence of "Alexithymic" Characteristics in Psychosomatic Patients. Psychoter Psychosom, 22, 225-62.
Soleymanian, A. A. (1994). A Study on the Irrational Thinking based on Cognitive Approach on Marital Satisfaction. Master's Thesis of Counseling Psychology, Tarbiat Moalem University, Tehran, Iran.
Song, Y.(2011). Depression, Stress, Anxiety and Mindfulness in Nursing Students. Korean J Adult Nurs, 23(4), 397-402.
Sprecher, S., Metts, S., Burleson, B., Hatfield, E., & Thompson, A. (1995). Domains of Expressive Interaction in Intimate Relationships: Associations with Satisfaction & Commitment. Family Relations, 44, 203-210.
Taylor, G. J., & Bagby, R. M. (2000). The Handbook of Emotional Intelligence: An overview of the alexithymia construct, in ed. R. Bar- On & J. D. A. Parker., San Francisco: Jossey- Bass Inc.
Vanheule, S., Desmet, M., Meganck, R., & Bogaerts, S. (2007). Alexithymia & Interpersonal Problems. Journal of Clinical Psychology, 63, 109-117.
Wachs, K., & Cordova, J. V. (2007). Mindful Relating: Exploring Mindfulness & Emotion Repertoires in Intimate Relationships. Journal of Marital and Family Therapy, 33, 464-481.
Walsh, J. J., Balint, M. G., Smolira, S. J., Fredericksen, L. K., & Madsen, S. (2009). Predicting Individual Differences in Mindfulness: the Role of Trait Anxiety, Attachment Anxiety & Attentional Control. Personality and Individual Differences, 46, 94-99.
Wellens RI, Roche AF, Khamis HJ, Jackson AS, Pollock ML, Siervogel RM.) 1996). Relationships between the Body Mass Index & Body Composition, Obes Res, 4(1), 35-44.
Young, J. E., Klosko, J. S. & Weishaar, M. E. (2003). Schema Therapy: A Practitioner’s Guide. New York: Guilford Press.
Zolfaghari, D & Tabrizi, S. (2012). A Qualitative and Quantitative Comparison of Marital Satisfaction in Employed Women based on Equality and Inequality in Occupation Level of Couples. Journal of Family Research, 7 (28), 421- 433.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار